Khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) đang ngày càng trở thành lựa chọn ưu tiên trong ngành công nghiệp nhờ tính thân thiện với môi trường và hiệu suất cao. Tuy nhiên, đi kèm với hiệu quả là những mối nguy tiềm ẩn nghiêm trọng nếu không tuân thủ đúng quy trình an toàn. Bài viết dưới đây của Metagas sẽ giúp bạn hiểu rõ các rủi ro của LNG, bảng dữ liệu an toàn (MSDS), và những giải pháp hiệu quả để bảo vệ con người và môi trường.
Các mối nguy tiềm ẩn khi sử dụng LNG
Mặc dù LNG (khí thiên nhiên hóa lỏng) được xem là một loại nhiên liệu sạch, hiệu quả và thân thiện với môi trường hơn so với các loại nhiên liệu hóa thạch truyền thống như dầu hoặc than, nhưng nó không hoàn toàn an toàn nếu không được kiểm soát chặt chẽ trong khâu lưu trữ, vận chuyển và sử dụng. Dưới đây là những rủi ro nghiêm trọng cần nhận diện và phòng tránh khi làm việc với LNG:
Nguy cơ ngạt thở
Một trong những rủi ro hàng đầu khi làm việc với LNG là hiện tượng ngạt thở do thiếu oxy. LNG ở trạng thái lỏng có mật độ năng lượng rất cao, khi bị rò rỉ và hóa hơi sẽ giãn nở thể tích nhanh chóng (tăng khoảng 600 lần thể tích ban đầu). Hơi LNG nặng hơn không khí, nên có xu hướng lắng đọng ở các khu vực thấp như hầm kỹ thuật, tầng hầm hoặc khu vực kín.
Khi nồng độ khí methane trong không khí vượt ngưỡng an toàn, nó chiếm chỗ oxy, khiến người làm việc tại khu vực đó có thể bị chóng mặt, mệt mỏi, bất tỉnh và thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Đây là lý do vì sao các khu vực chứa hoặc sử dụng LNG cần được trang bị hệ thống thông gió tốt và cảm biến phát hiện khí rò rỉ.
Nguy cơ bỏng lạnh nghiêm trọng
LNG là chất lỏng siêu lạnh, có nhiệt độ khoảng -162°C. Khi tiếp xúc trực tiếp với da, mắt hoặc các mô mềm của con người, LNG có thể gây tổn thương mô tức thì, dẫn đến bỏng lạnh (frostbite) tương tự như bị bỏng do nhiệt độ cao nhưng theo hướng ngược lại do đông cứng mô.
Tai nạn bỏng lạnh thường xảy ra trong các công đoạn chiết nạp LNG vào xe bồn, kết nối thiết bị tại trạm tái hóa khí, hoặc khi làm việc gần đường ống, van, bồn chứa không được cách nhiệt đúng chuẩn. Để phòng tránh, người lao động cần trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) như găng tay cách nhiệt, mặt nạ, kính bảo hộ và quần áo chuyên dụng.
Nguy cơ cháy nổ
Mặc dù LNG ở dạng lỏng không cháy trong điều kiện áp suất và nhiệt độ tiêu chuẩn, nhưng khi hóa hơi thành khí methane, nó có thể tạo thành hỗn hợp dễ cháy với không khí nếu đạt nồng độ từ 5% đến 15% thể tích. Trong dải nồng độ này, chỉ cần một tia lửa điện, tàn thuốc hoặc nguồn nhiệt nhỏ cũng có thể gây cháy hoặc nổ với áp suất lớn.
Đặc biệt, nếu rò rỉ xảy ra trong khu vực kín, khí LNG có thể tích tụ và tạo thành đám mây hơi dễ cháy. Khi gặp nguồn đánh lửa, đám mây này có thể gây ra vụ nổ lan truyền nhanh và gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Bảng MSDS LNG – Thông tin an toàn quan trọng cần nắm rõ
MSDS LNG là gì?
MSDS (Material Safety Data Sheet) là tài liệu quan trọng cung cấp thông tin toàn diện về LNG – từ tính chất vật lý đến các nguy cơ, cách xử lý khi xảy ra sự cố. Mỗi cơ sở sử dụng hoặc phân phối LNG đều bắt buộc phải có MSDS và cập nhật thường xuyên.
Nội dung quan trọng trong MSDS LNG
- Nhận dạng chất: Tên sản phẩm, nguồn gốc, thông tin nhà cung cấp.
- Đặc tính vật lý: Màu, mùi, nhiệt độ sôi, tỷ trọng, áp suất…
- Nguy cơ cháy nổ & sức khỏe: Các triệu chứng khi hít phải hoặc tiếp xúc.
- Hướng dẫn sơ cứu: Khi bị bỏng lạnh, ngạt khí, tiếp xúc hóa chất.
- Thiết bị bảo hộ cần thiết: Găng tay, kính, quần áo bảo hộ, mặt nạ phòng độc.
- Xử lý sự cố: Rò rỉ, cháy, nổ – quy trình sơ tán và kiểm soát nguy hiểm.
- Lưu trữ & vận chuyển: Nhiệt độ, áp suất, cách đóng gói đạt chuẩn.
- Ảnh hưởng môi trường: Hướng dẫn xử lý để không gây ô nhiễm khí quyển.
Giải pháp đảm bảo an toàn khi sử dụng LNG
Thiết kế và xây dựng chuẩn hóa
- Bể chứa LNG cần được thiết kế chịu được nhiệt độ thấp, kín khí tuyệt đối, có khả năng chống rò rỉ, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế như SIGTTO, NFPA.
- Khoảng cách an toàn giữa các thiết bị, công trình và khu dân cư phải đáp ứng quy định TCVN & ISO.
- Hệ thống cảnh báo rò rỉ, báo cháy, chữa cháy, chống sét cần được lắp đặt đồng bộ.
Vận hành & bảo dưỡng định kỳ
- Nhân viên phải được đào tạo bài bản về an toàn LNG.
- Tuân thủ quy trình vận hành chuẩn hóa, không tự ý điều chỉnh thông số kỹ thuật.
- Kiểm tra định kỳ bồn chứa, van, ống dẫn và các thiết bị phụ trợ để phòng ngừa sự cố.
An ninh & kiểm soát ra vào
- Hệ thống rào chắn, camera, bảo vệ 24/7 tại khu vực lưu trữ và xử lý LNG.
- Biển báo nguy hiểm như “Cấm lửa”, “Không hút thuốc”, “Nguy hiểm cháy nổ” được bố trí đầy đủ, dễ nhìn thấy.
Tuân thủ nghiêm ngặt quy chuẩn & tiêu chuẩn quốc tế
- Áp dụng các tiêu chuẩn an toàn từ NFPA 59A, ISO 16924, ISO 28460 trong thiết kế, lắp đặt và vận hành.
- Báo cáo kịp thời cho cơ quan chức năng khi có sự cố.
Các biện pháp bổ sung
- Trang bị thiết bị bảo hộ cá nhân đầy đủ cho toàn bộ nhân viên.
- Tăng cường thông gió tại khu vực nguy cơ cao.
- Lập phương án phòng ngừa va chạm, sụp lún và rung chấn ảnh hưởng đến hệ thống LNG.
LNG là nguồn năng lượng sạch và bền vững, nhưng chỉ phát huy tối đa hiệu quả nếu được quản lý và vận hành an toàn. Metagas – Nhà phân phối LNG hàng đầu tại Việt Nam, cam kết cung cấp giải pháp LNG trọn gói từ thiết kế hệ thống – cung cấp khí – đào tạo vận hành – xử lý sự cố, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho con người và môi trường.
